Wat is Zenuwletsel?
Zenuwletsel (ook wel perifeer zenuwletsel genoemd) ontstaat door beschadiging van zenuwen buiten het centrale zenuwstelsel. Dit kan leiden tot pijn, gevoelsverlies, tintelingen, spierzwakte of verlamming. De ernst varieert van tijdelijke klachten tot blijvende invaliditeit met grote impact op werk en dagelijks leven.
Zenuwen bestaan uit bundels zenuwvezels (axonen) die signalen transporteren tussen het ruggenmerg en de rest van het lichaam. Bij beschadiging worden deze signalen onderbroken, met functieverlies als gevolg. Het herstel is afhankelijk van de ernst van de beschadiging en de locatie.
Hoe ontstaat zenuwletsel?
Zenuwletsel kan op verschillende manieren ontstaan:
- Fracturen (30%): Botfragmenten beschadigen of beknellen zenuwen
- Snijwonden (20%): Directe doorsnijding van zenuwweefsel
- Uitrekking/tractie (15%): Bij luxaties en geweld
- Compressie/beknelling (15%): Door zwelling, hematoom of verkeerde positionering
- Medische fouten (10%): Operatie complicaties, verkeerde injecties
- Overig (10%): Brandwonden, elektrocutie, drukverlammingen
Seddon Classificatie
De Seddon classificatie is de medische standaard voor het indelen van zenuwletsel. Deze classificatie bepaalt de prognose en behandeling.
| Type | Beschadiging | Herstel | Prognose |
|---|---|---|---|
| Neurapraxie | Geleidingsblokkade, geen structurele schade | Volledig, 6-12 weken | Uitstekend |
| Axonotmesis | Axonen beschadigd, zenuwschede intact | Langzaam (1mm/dag), maanden | Goed tot matig |
| Neurotmesis | Volledige doorsnijding zenuw | Alleen met chirurgie mogelijk | Variabel, vaak restklachten |
Regeneratiesnelheid
Zenuwen groeien met slechts 1-2mm per dag (ongeveer 1 inch per maand). Bij letsel aan de bovenbeen zenuw duurt het dus 18-24 maanden voordat signalen de voet bereiken. Hoe groter de afstand, hoe langer het herstel en hoe groter de kans op blijvende schade.
Belangrijke Zenuwen en Gevolgen
Zenuwen bovenste extremiteit
| Zenuw | Locatie | Gevolgen bij letsel | Smartengeld indicatie |
|---|---|---|---|
| N. radialis | Bovenarm | Dropping hand, geen polsstrekking | €15.000 - €50.000 |
| N. medianus | Onderarm, pols | Carpaaltunnel, duim/wijsvinger gevoelsverlies | €10.000 - €40.000 |
| N. ulnaris | Elleboog, pink | Klauwhand, fijn motorisch verlies | €10.000 - €45.000 |
| Plexus brachialis | Schouder/hals | Verlamming gehele arm mogelijk | €50.000 - €120.000+ |
Zenuwen onderste extremiteit
| Zenuw | Locatie | Gevolgen bij letsel | Smartengeld indicatie |
|---|---|---|---|
| N. ischiadicus | Bil, been | Verlamming onderbeen, voet | €40.000 - €100.000 |
| N. peroneus | Knie, onderbeen | Klapvoet, voetheffersparese | €15.000 - €50.000 |
| N. tibialis | Onderbeen, voet | Gevoelsverlies voetzool, spierzwakte | €15.000 - €45.000 |
| N. femoralis | Bovenbeen | Kniestrekker uitval, gevoelsverlies | €25.000 - €70.000 |
Plexus brachialis letsel
Letsel aan de plexus brachialis (zenuwnetwerk in schouder/hals) is één van de meest invaliderende vormen van zenuwletsel. Het kan leiden tot volledige verlamming van de arm. Dit komt vaak voor bij motorongevallen en bevallingen. Smartengeld kan oplopen tot €120.000+ bij blijvende verlamming.
CRPS (Complex Regionaal Pijn Syndroom)
CRPS is een ernstige complicatie die kan ontstaan na zenuwletsel, fracturen of chirurgie. Het wordt gekenmerkt door extreme, vaak brandende pijn die niet in verhouding staat tot de oorspronkelijke verwonding.
Budapest criteria voor CRPS
De diagnose CRPS wordt gesteld aan de hand van de Budapest criteria:
- Aanhoudende pijn die niet in verhouding staat tot de oorspronkelijke gebeurtenis
- Sensorische symptomen: hyperesthesie (overgevoeligheid), allodynie (pijn bij normale aanraking)
- Vasomotorische symptomen: temperatuurverschillen, kleurveranderingen
- Sudomotorische symptomen: overmatig zweten, oedeem
- Motorische symptomen: zwakte, tremor, beperkte beweging
- Trofische veranderingen: nagel/haargroei veranderingen, huidatrofie
Types CRPS
| Type | Oorzaak | Kenmerken |
|---|---|---|
| CRPS Type I | Zonder aantoonbaar zenuwletsel (na fractuur, operatie) | Voorheen: Sudeck, RSD |
| CRPS Type II | Met aantoonbaar zenuwletsel | Voorheen: causalgie |
Behandeling CRPS
CRPS is moeilijk te behandelen. Multidisciplinaire aanpak is essentieel:
- Pijnmedicatie: Neuropathische pijnstillers, opioïden bij ernstige gevallen
- Fysiotherapie: Graded Motor Imagery, spiegeltherapie
- TENS: Transcutane elektrische neurostimulatie
- Sympathicusblokkades: Injecties om pijn te verminderen
- Ruggenmergstimulatie (SCS): Bij ernstige, therapieresistente CRPS
- Psychologische begeleiding: Omgaan met chronische pijn
Diagnose en Onderzoek
Een nauwkeurige diagnose is essentieel voor behandeling en uw claim. Verschillende onderzoeken worden ingezet:
Klinisch neurologisch onderzoek
- Testen van spierkracht (MRC-schaal 0-5)
- Gevoelstesten (tast, pijn, temperatuur, vibratiezin)
- Reflexonderzoek
- Twee-punts discriminatietest (fijn gevoel)
Elektrofysiologisch onderzoek
- EMG (elektromyografie): Meet elektrische activiteit in spieren
- Zenuwgeleidingsonderzoek: Meet snelheid van signaaloverdracht
Deze onderzoeken kunnen locatie en ernst van zenuwletsel objectief vaststellen, wat belangrijk is voor uw claim.
Beeldvorming
- MRI neurografie: Visualiseert zenuwstructuren
- Echografie: Kan zenuwletsel en littekens tonen
- CT-scan: Voor botfragmenten die zenuwen beknellen
Zenuwchirurgie
Bij ernstig zenuwletsel (neurotmesis) is chirurgisch herstel noodzakelijk. De timing is cruciaal - ideaal binnen 6 maanden na het ongeval.
Chirurgische technieken
| Techniek | Indicatie | Succeskans |
|---|---|---|
| Primaire zenuwnaad | Schone doorsnijding, uiteinden dichtbij | 70-90% |
| Zenuwenting | Defect te groot voor directe naad | 50-70% |
| Zenuwoverdracht | Proximaal letsel waar enting niet mogelijk is | 60-80% |
| Neurolyse | Littekenweefsel rondom zenuw verwijderen | 60-80% |
Revalidatie na zenuwchirurgie
Het hersteltraject na zenuwchirurgie is lang en intensief:
- Fase 1 (0-6 weken): Immobilisatie, bescherming van operatiegebied
- Fase 2 (6 weken - 3 maanden): Voorzichtige mobilisatie, zachte fysiotherapie
- Fase 3 (3-12 maanden): Intensieve revalidatie, sensorische re-educatie
- Fase 4 (12+ maanden): Functioneel herstel, terugkeer naar werk
Neuropathische Pijn
Neuropathische pijn is een veelvoorkomend gevolg van zenuwletsel. Het is een bijzonder type pijn dat ontstaat door schade aan het zenuwstelsel zelf, niet door weefselbeschadiging. Deze pijn is vaak moeilijk te behandelen en heeft grote impact op kwaliteit van leven.
Kenmerken neuropathische pijn
- Brandende pijn: Constante, brandende sensatie
- Schietende pijn: Plotselinge, elektrische schokken
- Allodynie: Pijn door normaal onschuldige aanraking
- Hyperalgesie: Versterkte pijnreactie op pijnlijke prikkels
- Tintelingen en gevoelloosheid: Paresthesieën
Behandeling neuropathische pijn
Neuropathische pijn reageert slecht op gewone pijnstillers. Speciale medicatie is nodig:
- Anti-epileptica: Gabapentine, pregabaline (Lyrica)
- Antidepressiva: Amitriptyline, duloxetine
- Capsaïcine crème: Lokale behandeling
- Lidocaïne pleisters: Bij gelokaliseerde pijn
- Opioïden: Alleen bij ernstige gevallen, beperkt effectief
Chronische pijn en arbeidsongeschiktheid
Neuropathische pijn is bij 30-50% van de patiënten chronisch en therapieresistent. Dit leidt vaak tot langdurige of blijvende arbeidsongeschiktheid. De schadevergoeding voor inkomensverlies kan hierbij honderdduizenden euro's bedragen.
Smartengeld bij Zenuwletsel
Het smartengeld bij zenuwletsel wordt bepaald door de Seddon classificatie, aangedane zenuw, en de blijvende beperkingen.
| Ernst | Kenmerken | Smartengeld |
|---|---|---|
| Neurapraxie (licht) | Volledig herstel in 6-12 weken | €5.000 - €12.000 |
| Axonotmesis (matig) | Herstel in maanden, mogelijk restklachten | €12.000 - €35.000 |
| Neurotmesis met herstel | Chirurgisch herstel, langdurige revalidatie | €35.000 - €70.000 |
| Blijvende uitval | Permanent functieverlies ondanks behandeling | €50.000 - €90.000 |
| CRPS of ernstige plexopathie | Chronische pijn, verlamming, invaliditeit | €80.000 - €120.000+ |
Overige schadevergoedingen
Naast smartengeld komen vele andere schadeposten voor vergoeding in aanmerking. Bij ernstig zenuwletsel kan de totale schadevergoeding oplopen tot meer dan €1.000.000.
- Medische kosten: Operaties (€10.000-€30.000), fysiotherapie, ergotherapie, medicatie
- Inkomensverlies: Tijdens herstel en bij blijvende arbeidsongeschiktheid
- Verlies verdienvermogen: Gekapitaliseerd tot pensioenleeftijd
- Huishoudelijke hulp: Bij functieverlies hand/arm/been
- Hulpmiddelen: Spalken, ortheses, aangepaste hulpmiddelen, speciale kleding
- Woning-/autaanpassingen: Bij blijvende beperkingen, soms tot €100.000
- Reiskosten: Alle reizen naar ziekenhuis, therapeut en revalidatiecentrum
Praktijkvoorbeelden Zenuwletsel
Voorbeeld 1: N. radialis letsel bij humerusfractuur
Situatie: Een 42-jarige timmerman breekt zijn bovenarm bij een val van een ladder. De nervus radialis wordt beschadigd, met dropping hand als gevolg. Na zenuwenting en 18 maanden revalidatie herstelt de functie voor 70%.
Behandeling: Zenuwchirurgie, 18 maanden fysiotherapie, ergotherapie.
Uitkomst: €45.000 smartengeld + €85.000 inkomensverlies + €20.000 medische kosten = €150.000 totale schadevergoeding
Voorbeeld 2: CRPS na polsfractuur
Situatie: Een 35-jarige secretaresse breekt haar pols bij een verkeersongeval. Ondanks adequate behandeling ontwikkelt zij CRPS Type I met chronische pijn, zwelling en functieverlies. Zij wordt volledig arbeidsongeschikt.
Behandeling: Multidisciplinaire pijnrevalidatie, ruggenmergstimulatie, psychologische begeleiding.
Uitkomst: €95.000 smartengeld + €450.000 verlies verdienvermogen + €60.000 medische kosten = €605.000 totale schadevergoeding
Voorbeeld 3: Plexus brachialis letsel motorongeval
Situatie: Een 28-jarige man raakt met zijn motor over de kop. Hij loopt ernstig plexus brachialis letsel op met volledige verlamming van zijn dominante arm. Ondanks meerdere operaties blijft functioneel herstel uit.
Behandeling: 3 zenuwoperaties, 3 jaar revalidatie, psychologische begeleiding, aanpassingen.
Uitkomst: €115.000 smartengeld + €680.000 verlies verdienvermogen + €90.000 medische kosten + €50.000 aanpassingen = €935.000 totale schadevergoeding
Verjaringstermijn
U heeft 5 jaar de tijd om uw claim in te dienen. Bij zenuwletsel kan het lang duren voordat de definitieve gevolgen duidelijk zijn. Start tijdig met claimen, ook als behandeling nog loopt.
Veelgestelde Vragen over Zenuwletsel
Hoeveel smartengeld krijg ik bij zenuwletsel?
Bij zenuwletsel varieert het smartengeld van €5.000 voor tijdelijke zenuwprikkeling tot €120.000+ bij blijvende plexopathie of CRPS. Axonotmesis met herstel: €12.000-€35.000. Neurotmesis met chirurgie: €35.000-€70.000. De hoogte hangt af van de Seddon classificatie, locatie en blijvende beperkingen.
Kunnen zenuwen herstellen?
Ja, zenuwen kunnen herstellen maar dit gaat zeer langzaam (1mm per dag). Bij neurapraxie is volledig herstel de regel (6-12 weken). Bij axonotmesis duurt herstel maanden. Bij neurotmesis is chirurgisch herstel nodig met wisselende resultaten. Hoe korter de afstand tot het doelorgaan, hoe beter de prognose.
Wat is CRPS en hoe herken ik het?
CRPS (Complex Regionaal Pijn Syndroom) is een ernstige complicatie met extreme pijn, zwelling, kleurveranderingen, temperatuurverschillen en functieverlies. De pijn staat niet in verhouding tot de oorspronkelijke verwonding. Herkenning is lastig; vraag om verwijzing naar een pijnspecialist bij aanhoudende, onverklaarde pijn.
Hoe lang duurt herstel van zenuwletsel?
Herstel duurt maanden tot jaren afhankelijk van de ernst. Neurapraxie: 6-12 weken. Axonotmesis: 6-18 maanden. Neurotmesis na chirurgie: 1-3 jaar. Bij zenuwletsel in de hand duurt herstel 6-12 maanden; bij letsel in de bovenbeen 18-24 maanden voordat signalen de voet bereiken.
Wanneer is zenuwchirurgie nodig?
Zenuwchirurgie is nodig bij volledige doorsnijding (neurotmesis), ernstige compressie die niet verbetert, of neuroom (pijnlijk littekenweefsel). De timing is cruciaal: ideaal binnen 6 maanden. Na een jaar nemen de kansen op herstel significant af door spieratrofie.
Kan ik werken met zenuwletsel?
Dat hangt af van uw beroep en de aangedane zenuw. Bij gevoelsverlies in vingers is fijn handwerk onmogelijk. Bij voetverlamming (klapvoet) kunt u niet lang lopen. Veel patiënten moeten van beroep veranderen of raken arbeidsongeschikt. Al het inkomensverlies wordt vergoed.
Zenuwletsel opgelopen? Wij helpen u gratis.
Start vandaag nog uw claim. Gratis advies, no cure no pay. Binnen 24 uur reactie.
Start uw gratis claim