Bedrijfsongevallen in Nederland: feiten en cijfers
Een bedrijfsongeval is een ongeval dat plaatsvindt tijdens of in verband met het werk. Nederland kent jaarlijks duizenden bedrijfsongevallen met letsel, ondanks strenge veiligheidsregels.
De gevolgen van een bedrijfsongeval reiken vaak verder dan alleen lichamelijk letsel. Inkomensverlies, psychische klachten en langdurige revalidatie hebben grote impact op u en uw gezin. Gelukkig heeft u als werknemer sterke wettelijke bescherming.
Werkgeversaansprakelijkheid: artikel 7:658 BW
Artikel 7:658 van het Burgerlijk Wetboek is de basis voor werkgeversaansprakelijkheid bij bedrijfsongevallen. Dit artikel geeft werknemers een uitzonderlijk sterke positie.
Artikel 7:658 BW in het kort
De werkgever is aansprakelijk voor schade die de werknemer lijdt bij de uitoefening van zijn werkzaamheden, tenzij de werkgever bewijst dat hij heeft voldaan aan zijn zorgplicht of de schade het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer.
Omkering bewijslast: uw sterke positie
Het bijzondere aan artikel 7:658 BW is de omkering van de bewijslast:
- U hoeft alleen aan te tonen: dat u schade heeft geleden tijdens uw werk
- De werkgever moet bewijzen: dat hij alles heeft gedaan om het ongeval te voorkomen
- In de praktijk: dit bewijs lukt werkgevers bijna nooit
Dit betekent dat u als werknemer een zeer sterke uitgangspositie heeft. Zelfs bij een "dom" ongeluk of eigen onoplettendheid blijft de werkgever vaak aansprakelijk.
De zorgplicht van de werkgever
De werkgever heeft een vergaande zorgplicht. Deze omvat:
- Veilige werkplek: Lokalen, machines en gereedschappen moeten veilig zijn
- Maatregelen en voorzieningen: Voorkomen van gevaarlijke situaties
- Instructies: Duidelijke aanwijzingen over veilig werken
- Persoonlijke beschermingsmiddelen: Verstrekken van PBM's (helmen, handschoenen, etc.)
- Toezicht: Controle op naleving van veiligheidsvoorschriften
Wanneer is de werkgever niet aansprakelijk?
De werkgever ontsnapt alleen aan aansprakelijkheid bij:
- Opzet: U heeft het ongeval bewust veroorzaakt (zeer zeldzaam)
- Bewuste roekeloosheid: U was zich bewust van het gevaar en nam dit bewust (niet: onbewust of routinematig)
Onoplettendheid, haast, vermoeidheid of het negeren van veiligheidsregels leiden in de regel niet tot afwijzing van uw claim. De Hoge Raad heeft bepaald dat "bewuste roekeloosheid" een zeer strenge maatstaf is.
De Arbowet uitgelegd
De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) is de belangrijkste wet voor veiligheid en gezondheid op de werkplek. Schending van de Arbowet kan leiden tot boetes én versterkt uw positie bij een schadeclaim.
Kernverplichtingen werkgever onder de Arbowet
| Verplichting | Inhoud |
|---|---|
| Risico-inventarisatie (RI&E) | Schriftelijk vastleggen van alle risico's in het bedrijf en plan van aanpak voor maatregelen |
| Arbodienst/bedrijfsarts | Aansluiting bij arbodienst voor begeleiding en verzuimbegeleiding |
| Voorlichting en instructie | Werknemers informeren over risico's en veilig werken |
| PBM's verstrekken | Gratis persoonlijke beschermingsmiddelen waar nodig |
| Toezicht houden | Controleren of werknemers veilig werken |
| Melden ernstige ongevallen | Binnen 24 uur melden bij Nederlandse Arbeidsinspectie |
Arbobesluit: specifieke regels
Het Arbobesluit bevat gedetailleerde regels voor specifieke situaties:
- Werken op hoogte: Valbeveiliging verplicht vanaf 2,5 meter
- Gevaarlijke stoffen: Grenswaarden, ventilatie, beschermingsmiddelen
- Machines: CE-markering, noodstop, afschermingen
- Geluid: Gehoorbescherming vanaf 80 dB(A)
- Fysieke belasting: Tilnormen, afwisseling van taken
Types bedrijfsongevallen
Val van hoogte
Vallen van hoogte is een van de meest voorkomende en ernstigste soorten bedrijfsongevallen. Vooral in de bouw, logistiek en installatiebranche.
- Vallen van steigers, ladders, daken
- Vallen door gaten in vloeren of daken
- Vaak ernstig letsel: wervelbreuken, hersenletsel, dodelijke afloop
Machine-ongevallen
Beknelling, snijwonden of amputaties door machines. Vaak door:
- Ontbrekende afschermingen
- Defecte noodstop
- Onderhoud aan draaiende machines
- Onvoldoende instructie
Vallende voorwerpen
Geraakt worden door vallende materialen of goederen:
- Palletten van stellingen
- Gereedschap van hoogte
- Instortende stapels
Uitglijden, struikelen, vallen
De meest voorkomende categorie bedrijfsongevallen:
- Gladde vloeren (olie, water, ijs)
- Oneffenheden en obstakels
- Slechte verlichting
- Kabels en snoeren
Blootstelling aan gevaarlijke stoffen
Langdurige blootstelling kan leiden tot beroepsziekten:
- Asbest (mesothelioom, asbestose)
- Oplosmiddelen (OPS, kanker)
- Chroom-6 (longkanker)
- Lasrook (longaandoeningen)
Smartengeld tabellen bedrijfsongeval 2025
Smartengeld per type letsel
| Type letsel | Kenmerken | Smartengeld |
|---|---|---|
| Snijwond/kneuzing | Volledig herstel <3 maanden | €1.000 - €5.000 |
| Botbreuk (arm/been) | Operatie, revalidatie | €5.000 - €20.000 |
| Rugletsel/hernia | Langdurig, mogelijk blijvend | €15.000 - €60.000 |
| Vingeramputatie | Eén of meerdere vingers | €10.000 - €50.000 |
| Handamputatie | Volledige hand verloren | €50.000 - €100.000 |
| Benamputatie | Onder- of bovenbeen | €75.000 - €175.000 |
| Ernstige brandwonden | Huidtransplantaties, littekens | €30.000 - €100.000 |
| Traumatisch hersenletsel | Cognitieve stoornissen | €40.000 - €200.000 |
| Dwarslaesie | Para- of tetraplegie | €150.000 - €300.000 |
| Gehoorschade (tinnitus) | Blijvende oorsuizen | €10.000 - €40.000 |
| PTSS | Psychisch trauma na ongeval | €10.000 - €75.000 |
Alle schadeposten bij bedrijfsongeval
Bij een bedrijfsongeval kunt u veel meer claimen dan alleen smartengeld. Juist het verlies aan verdienvermogen vormt vaak het grootste deel van de schadevergoeding.
Materiële schade
- Medische kosten: Eigen risico, niet-vergoede behandelingen, hulpmiddelen
- Verlies aan inkomen: Loonderving, gemist overwerk, bonussen, vakantiegeld
- Verlies aan verdienvermogen: Toekomstig inkomensverlies tot aan pensioen (kan oplopen tot honderdduizenden euro's)
- Huishoudelijke hulp: €10-15 per uur voor hulp die u niet meer zelf kunt doen
- Verlies zelfwerkzaamheid: Klussen in en om het huis
- Reiskosten: Naar behandelaars (€0,21-0,36 per km)
- Kosten reïntegratie: Omscholing, aangepast werk
- Aanpassing woning/auto: Bij blijvende beperkingen
Immateriële schade
- Smartengeld: Vergoeding voor pijn, verdriet en gederfde levensvreugde
- Affectieschade: Voor naasten bij overlijden of zeer ernstig blijvend letsel
Voorbeeld: totale schadevergoeding bedrijfsongeval
Een 35-jarige timmerman raakt 40% arbeidsongeschikt na val van steiger:
- Smartengeld: €55.000
- Verlies arbeidsvermogen (30 jaar x 40% x €35.000): €420.000
- Medische kosten en huishoudelijke hulp: €25.000
- Totaal: €500.000
De Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA)
De Nederlandse Arbeidsinspectie (voorheen Inspectie SZW) houdt toezicht op naleving van de Arbowet en onderzoekt ernstige arbeidsongevallen.
Wanneer moet de werkgever melden?
De werkgever is verplicht direct te melden bij:
- Dodelijke arbeidsongevallen
- Ziekenhuisopname
- Blijvend letsel (verwacht)
Waarde van NLA-onderzoek voor uw claim
Een onderzoeksrapport van de Arbeidsinspectie is zeer waardevol voor uw letselschadeclaim:
- Onafhankelijk en objectief onderzoek
- Vaststelling van overtredingen Arbowet
- Bewijs van schending zorgplicht werkgever
- Kan een boete opleggen aan werkgever (versterkt uw positie)
Uitzendkrachten, ZZP'ers en andere flexwerkers
Uitzendkrachten
Als uitzendkracht heeft u dezelfde bescherming als vaste werknemers:
- Zowel het uitzendbureau als het inlenende bedrijf kan aansprakelijk zijn
- Het inlenende bedrijf heeft de feitelijke zorgplicht voor de werkplek
- Het uitzendbureau kan aansprakelijk zijn voor gebrekkige selectie of instructie
ZZP'ers en zelfstandigen
De positie van ZZP'ers is juridisch complexer, maar er is steeds meer bescherming:
- Artikel 7:658 lid 4 BW: opdrachtgever kan aansprakelijk zijn
- Vooral als de ZZP werkt onder vergelijkbare omstandigheden als werknemers
- Bij economische afhankelijkheid van één opdrachtgever
Praktijkvoorbeelden bedrijfsongevallen
Zaak 1: Val van steiger in de bouw
Situatie: Timmerman (42 jaar) valt 4 meter van steiger. Leuning ontbrak, werkgever had geen RI&E.
Letsel: Bekkenbreuk, 3 wervelbreuken. 18 maanden revalidatie.
Blijvende gevolgen: 25% blijvende invaliditeit. Volledig afgekeurd voor zijn vak.
Smartengeld: €72.500
Totale vergoeding: €485.000 (inclusief verlies arbeidsvermogen tot pensioen)
Zaak 2: Vingeramputatie door machine
Situatie: Productiemedewerker (28 jaar) raakt bekneld in freesmachine. Afscherming was verwijderd voor "sneller werken".
Letsel: Amputatie van twee vingers rechterhand.
Blijvende gevolgen: 12% blijvende invaliditeit. Kan niet meer als frees draaien.
Smartengeld: €35.000
Totale vergoeding: €195.000
Zaak 3: Rughernia door tillen
Situatie: Magazijnmedewerker (52 jaar) krijgt rughernia door jarenlang te zwaar tillen. Geen tilhulpmiddelen beschikbaar.
Letsel: Lumbale hernia L4-L5, operatie, chronische rugklachten.
Blijvende gevolgen: 15% blijvende invaliditeit. Kan alleen nog licht zittend werk.
Smartengeld: €32.500
Totale vergoeding: €165.000
Veelgestelde vragen over bedrijfsongevallen
Is mijn werkgever aansprakelijk voor mijn bedrijfsongeval?
Ja, volgens artikel 7:658 BW is de werkgever aansprakelijk tenzij hij bewijst alle maatregelen te hebben genomen om het ongeval te voorkomen. De bewijslast ligt bij de werkgever. In de praktijk slaagt dit bewijs vrijwel nooit.
Wat als ik zelf een fout maakte?
Een eigen fout (onoplettendheid, routinematig handelen) leidt meestal niet tot afwijzing. Alleen bij opzet of bewuste roekeloosheid kan uw claim worden afgewezen. Dit is een zeer strenge maatstaf die zelden wordt aangenomen.
Moet ik de Arbeidsinspectie inschakelen?
Bij ernstige ongevallen (ziekenhuisopname, blijvend letsel) is uw werkgever verplicht te melden. U kunt ook zelf een melding doen. Een onderzoeksrapport is zeer waardevol bewijs voor uw claim.
Kan ik mijn baan verliezen door een claim?
Nee, ontslag vanwege het indienen van een claim is onrechtmatig. Bovendien wordt de claim afgehandeld met de verzekeraar van de werkgever, niet met de werkgever zelf. Uw arbeidsrelatie hoeft niet te lijden.
Hoeveel schadevergoeding kan ik krijgen?
Naast smartengeld (€2.000-€250.000) krijgt u vergoeding voor medische kosten, inkomensverlies en toekomstig verlies arbeidsvermogen. Bij blijvende arbeidsongeschiktheid kunnen totale vergoedingen oplopen tot honderdduizenden euro's.
Geldt de bescherming ook voor uitzendkrachten?
Ja, uitzendkrachten hebben dezelfde bescherming als vaste werknemers. Zowel het uitzendbureau als het inlenende bedrijf kan aansprakelijk worden gesteld.
Hoe lang heb ik de tijd om een claim in te dienen?
De verjaringstermijn is 5 jaar na het ongeval. Wacht echter niet te lang: bewijs kan verdwijnen, getuigen vergeten details, en uw werkgever kan failliet gaan.
Bedrijfsongeval gehad? Wij helpen u gratis.
Start vandaag nog uw claim. Gratis advies, no cure no pay. Binnen 24 uur reactie van een ervaren letselschade-expert die gespecialiseerd is in bedrijfsongevallen.
Start uw gratis claim